Gelişen ülkelerde bankacılığın üç riski

 

Korona virüs pandemisi kredi koşullarını 2021’de de belirlemeye devam edecek

Birçok ülkede aşı uygulamaları devam ediyor olsa da, korona virüs pandemisinin seyri ve ekonomik etkileriyle ilgili yüksek bir belirsizlik mevcudiyetini koruyor. Kapsamlı bağışıklık, daha normal seviyelerde sosyal ve ekonomik aktiviteye imkan tanıyabilir. Bu durum ise ekonomi ve kredi koşullarını belirleyecek. 

Gelişmiş ülkelerde merkez bankaları sıra dışı şekilde kolay para politikalarını yüksek ihtimalle sürdürecek. Gelişen ülkelerde ise, bu durum daha güçlü bir ekonomik toparlanma ve olumlu finansal koşullar olarak kendini gösterecek.

Bununla birlikte aşı dağıtımı ve korona virüs vakalarındaki artışlar tüm dünya için olduğu kadar, gelişen ülkeler için de tehdit oluşturmaya devam ediyor. Bu durum ise ekonomik toparlanmayı geciktirebilir ve bankacılık sistemleri için riskleri artırabilir.

Varlık kalitesinde düşüş

Batık krediler yüksek ihtimalle artış göstermeye devam edecek ve risklerin maliyeti daha yüksek seviyelerde seyredecek. Merkez bankaları kademeli olarak destek önlemlerini kaldırırken, bankalar da varlık kalitelerinin giderek düşüş gösterdiğine şahit olacak. 

Gelişmiş ülkelerin merkez bankaları gibi, gelişen ülkelerin merkez bankaları da düzenlemelerden kaynaklanan bazı yükümlülükleri kaldırarak, pandemiye hızlı bir yanıt verdi. Bu uygulamadan fayda görenler arasında özellikle sorunlu krediler dikkat çekti.

International Banker’ın haberine göre, korona virüsle ilgili ekonomik şokun karlılık olarak öne çıkması bekleniyor. Gelişmiş ülkelerde birçok banka 2020-21 yıllarında pozitif net sonuçlar açıkladı. Ancak bazı bankalardan kayıp açıklamaları gelecek. Bunun nedeni ise bu bankaların pandemiden en büyük hasarı alan sektörlerle daha yakın ilişkilerinin olması. Dahası gelişmiş ülke bankalarının karlılığının, küresel faiz oranlarının uzun süre düşük olması ve yavaş büyüme nedeniyle geçmişteki seviyelerinden düşük kalması bekleniyor.

Varlık kalitesindeki bozulmanın küçük ve orta ölçekli şirketlerden kaynaklanması bekleniyor. Emlak sektörü ise gelişen ülke bankaları için bir diğer risk unsuru. Kısa vadede ortaya çıkma potansiyeli olan riskler yönetilebilir ancak pandeminin yarattığı belirsizlik ve potansiyel uzun vadeli riskler yapısal değişikliklere neden olabilir.

Jeopolitik ve iç politikalarda belirsizlik

ABD ve Çin arasındaki gerilimli ilişkinin kısa vadede kötüye gitmesi beklenmiyor. Ancak yükselen gerilim sınır ötesi yatırımlara ve tedarik zincirlerine darbe vurarak iflas ve yatırımcı güveninde düşüş riskini yükseltebilir. Aynı zamanda ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin İran ile yenileyeceği nükleer anlaşma, Suudi Arabistan’da memnuniyetsizlik yaratabilir. Jeopolitik riskler yükseldiğinde, yatırımcılar dikkatlerini daha istikrarlı bölgelere çevirebilirler. Bu durum ise fonlama maliyetlerini yükseltirken, yabancı fon akışlarında bölgesel araçların çekiciliğini düşürebilir.

Yatırımcı algısında ani değişimler

2020’de korona virüsün yarattığı etkiler ve düşük yatırımcı ilgisi nedeniyle birçok gelişen ülke sermaye kaçışına tanıklık etti. Çin ise bu durumun istisnası oldu ve sermaye akışı dikkat çekici şekilde yükseldi. Ancak gelişen ülkeler için finans koşulları, geçtiğimiz aylarda gelişme gösterdi. Bunun nedeni ise özellikle de küresel likiditenin artması ve korona virüs aşılarıyla ilgili olumlu haberler oldu.

Bu durum güçlü kredi temelleri olan gelişen ülkeler için sermaye piyasalarının erişilebilir olacağını gösteriyor. Yatırımcıların ise getiri arayışının sürüyor olması, bu ihtimali güçlendiriyor. Ancak sermaye piyasalarına daha kolay erişim, aynı zamanda yatırımcı algısında görülebilecek olan ani değişimlere karşı da daha savunmasız kalınması anlamına geliyor.